'Overheid en ICT' in de Jaarbeurs

Vanaf 24 april 2007 vond de beurs Overheid en ICT plaats te Utrecht. Op dit gebied zijn al een aantal jaren grote veranderingen gaande en via een bezoek aan de beurs wilde ik mijn kennis op dit terrein actualiseren. En de beurs gaf inderdaad een goed beeld van de voortgang op dit terrein. Zelf heb ik in de praktijk binnen de Overheid en de Financiële Dienstverlening meegemaakt, hoe door toepassing van ICT de communicatie met burgers en klanten wordt verbeterd.

De fysieke opstelling van de beurs was tweeledig. Op de eerste plaats de overheidsinstellingen die functioneel bepalen in welke richting de e-overheid wordt vormgegeven. En op de tweede plaats een grote groep aanbieders van advies, software en hardware, die samen met overheidsklanten concrete oplossingen realiseren. Bij de eerste groep heb ik het grootste deel van mijn tijd besteed, omdat daar mijn inhoudelijke belangstelling wordt ingevuld. Bij de tweede groep heb ik interessante ontmoetingen gehad met personen, waarmee ik als zelfstandig adviseur in de toekomst zou kunnen samenwerken.

Een aantal ontwikkelingen kwam ik tegen die mij boeiden. In de meeste gevallen heb ik achteraf via internet nog veel aanvullende informatie gevonden.
Bij een workshop van het Waterschapshuis over een gemeenschappelijke aanpak van Belastingheffing leerde ik meerdere zaken:
a) Overheidsorganen vormen samenwerkingsverbanden voor ontwikkeling van ICT.
b) Ze ontwerpen een gemeenschappelijk referentieproces.
c) Ze gebruiken centraal beschikbaar gestelde architecturen.
d) Er wordt pragmatisch gedacht in incrementen. Eerst de incrementen voor urgente functionaliteit. Daarna kunnen volgens architectuur vervolgincrementen worden gerealiseerd.
e) De betrokken overheden nemen de regierol en besteden de uitvoering uit naar geselecteerde leveranciers.
Alles bijelkaar een aanpak, die ik vind getuigen van volwassen en beheersbare toepassing van ICT.

De organisatie Advies.Overheid presenteerde zich met fraai gedocumenteerde cases en factsheets. Best practices zijn altijd een goed middel om een ontwikkeling te propageren en te stimuleren.
Verder noem ik nog het Programma eFormulieren, dat zonder kosten voor overheidsorganisaties elektronische formulieren ontwikkelt en beheert.

Tenslotte: De ontwikkeling van de elektronische overheid wordt getypeerd als 'niet-hierarchisch en op consensus gebaseerd'. Deze aanpak zou er toe kunnen leiden, dat je door de bomen het bos niet meer kan zien: chaotisch, wildgroei, ineffectief. Maar er is wel degelijk een duidelijke richting zichtbaar. Gelukkig is er de site e-overheid, die erin slaagt om t.a.v. de geschiedenis, het beleid en de concrete initiatieven de samenhang terug te brengen!
In die samenhang blijken maar liefst 43 met name genoemde organisaties, projecten en programma's te werken aan de realisatie van de elektronische overheid.