Tuesday, December 11, 2012

Beursgang Facebook

In de jaren negentig dachten we bij Cap Gemini, dat de wereld door internet heel snel zou veranderen. Dat gebeurt echter niet binnen 1 of 2 jaar. Maar over een langere tijd zie je wel degelijk een spectaculaire verandering zich voltrekken. Op deze blog schreef ik daarover: Oude en nieuwe economie (18-1-2010), Nieuwe spelers in e-commerce (27-12-2010), Waarde van ICT (19-3-2011).
De beursgang van Facebook in 2012 is weer een voorbeeld van deze veranderingen in de economie. In de Waarde van ICT schreef ik bijvoorbeeld hoe de waarde van Apple Computers de waarde overtreft van veel klassieke industrieën, die qua produktiefaciliteiten en aantallen medewerkers vele malen groter zijn. In mei 2012 schrijft Der Spiegel over Facebook, dat na de beursgang de waarde van het bedrijf op 105 miljard staat. Meer dan de gezamenlijke waarde van de traditionele Duitse ondernemingen BMW, Deutsche Bank en Adidas... Weliswaar is die beurswaarde in de zomer van 2012 weer vermindert, maar dat doet niks af aan het fenomeen.
In de zomer las ik de biografie van Steve Jobs geschreven door Walter Isaacson. Een persoon, die zoals hij zelf zegt, Technology en Liberal Arts met elkaar wist te verbinden. Hij maakte de apparaten en toepassingen, waarvan de mensen niet wisten, dat ze die nodig hadden. Zo'n bedrijf bewerkt dus een sprongsgewijze verandering door bouwstenen met elkaar te verbinden die in potentie al langer beschikbaar waren. Opvallend was, dat hij een 'closed' filosofie hanteerde. Vanaf de chips tot en met de klantervaring in de winkel wilde hij de keten beheersen. Tegen alle adviezen in begon hij met zijn Apple Stores, omdat hij niet wilde dat een 'shithead' of 'bozo' van een warenhuis zijn Apple op de plank zette naast een Dell of een HP. Hij wilde niet dat mensen uit de 'oude wereld' een spaak in het wiel konden steken.
Ook in mei verscheen het bericht, dat Google de overname van Motorola doorzette. In tegenstelling tot de zojuist genoemde forward integration van Apple Computers is dit dus een backward integration. Steve Jobs zag Google als tegenpool, omdat zij in tegenstelling tot zijn closed filosofie uit gaan van de 'open' filosofie. Jobs heeft lang gevochten tegen het open Android, omdat hij volgens mij niet ten onrechte, dat beschouwde als diefstal van zijn gedachtengoed. Inmiddels verliest Apple qua marktaandeel van Andoid, net zoals het in de vorige eeuw verloor van Microsoft Windows. Vervelend voor Apple, maar volgens mij is 'open' voor de mensheid toch een betere weg dan 'gesloten'.
Google, Apple, Facebook, Amazon en E-bay gaan dus door met hun groei. Zij zijn nog steeds de voorhoede van de e-commerce. Zomer 2012 lees ik op vakantie in een Franse krant, dat de 'grands surfaces' (de grote supermarkten) het afgelopen jaar drie procent hebben verloren op hun non-food omzet, terwijl de omzet van internetondernemingen met vier procent is gestegen. En in Nederlandse steden zie ik overal de pakketdiensten rondrijden, die de internetbestellingen bezorgen. (Is dat nou milieu-gunstig? Tegenover die ritten bespaar je wel de ritten tussen depots en winkels. En de ritten die de consument maakt naar winkels. Maar dat is een ander verhaal.)
Wat nog niet doorzet is de e-bank of e-verzekeraar. Toch lenen zich die daar perfect voor: geen fysiek produkt, alleen digitale produkten zoals overeenkomsten en info. Maar wat heel belangrijk bij deze produkten zijn vertrouwen, betrouwbaarheid en veiligheid. Zolang dat de achilleshiel blijft van het internet, heb je nog bankgebouwen en bankmedewerkers nodig waar je mee kunt praten en die je kunt zien.