Overheid en ICT 2012: Bakas

Op de beursdag woensdag 25 april 2012 van de beurs Overheid & ICT waren er 's middags interessante lezingen. In de Republic-sessie het optreden van Adjiedj Bakas die zijn nieuwe boek, de Staat van Morgen, introduceert. Eerder schreef ik op deze weblog over het interessante werk van Bakas op 7-2-2011 en op 10-8-2010. Maar de teneur van dit boek vind ik onsamenhangend. Een reactie van iemand op internet luidde ongeveer als volgt: “Ik vond de stellingen van Bakas altijd helder en goed beargumenteerd, maar bij de video over dit boek moest ik stukken keer op keer opnieuw bekijken om te snappen, waarover het ging.”

Hij stelt, dat de moderne staten hun zingeving hebben verloren. Alleen Zwitserland is een democratie zonder cynisme, dwz waar de mensen ook werkelijk in hun democratie geloven. Ander voorbeeld is Zuid Korea waar EZ garanties afgeeft en de bedrijven zorgen voor 100% werkgelegenheid. Hij voorziet een fusie tot stadstaten, waarbij in Europa zo'n 2000 regio's hun burgers vertegenwoordigen. Dat is dan wel een ontwikkeling, die diametraal staat tegenover de ontwikkeling, die we in 2012 zien. Namelijk naar een Europa, dat sterker gestuurd wordt vanuit een Europese overheid. Overigens is het wel duidelijk, dat die laatste ontwikkeling tegen grenzen aanloopt. Duitsland en Nederland bijvoorbeeld weigeren om te blijven betalen voor de knoflooklanden, die hardnekkig gigantische schulden blijven maken.

Hij praat op de beurs voor een publiek van overheidsmanagers. Zijn volgende stelling (gemeten en onderzocht volgens hem) is dus prikkelend: Managers bij de overheid zijn voor 70% lui, laks en klantonvriendelijk. Voor 30% zijn ze toppers, die bij de overheid blijven vanuit hun visie en idealisme. Zijn conclusie is echter wel logisch. Maak kleinere overheden, die zich dienstbaar maken voor de burger. Op de Europese schaal zie ik dat ook heel duidelijk. In Brussel ontstaat een bureaucratische moloch, die doodleuk 10% meer budget vraagt terwijl de lidstaten zuchten onder de “austerité” (Frans) oftewel onder harde bezuinigingen. Waar de ambtenaren staken voor een zogenaamde afgesproken 12% loonstijging over 2 jaar, terwijl net in Londen veel ambenaren worden ontslagen en de rest hard wordt gekort. Dus dié conclusie van Bakas zie ik wel als een komende trend.

Hij laat een film zien van een tafereel in China. Een markt, vol met aangeboden waren, kraampjes en mensen. Dan worden afdakjes weggeklapt en spullen opzij gezet. Even later rijdt er een trein doorheen. Trein gepasseerd, dan wordt de markt weer hersteld. Zijn punt: Je weet wat er gaat komen. Handel daar dan ook naar! Dat wordt dus niet gedaan. Duidelijke voorbeelden zien we in Europa. De vergrijzing is heel voorspelbaar en evenzo de onbetaalbaarheid van pensioenen en zorgvoorzieningen. Toch weigeren (zuidelijke) landen, vakbonden en sommige politieke partijen om de nodige maatregelen te nemen.

Vergaande automatisering zullen overheden helpen om te veranderen en om met veel minder ambtenaren te doen wat nodig is. In het panel met overheidsmanagers aansluitend volgt weer het fantasieloze gemekker vanuit de zaal over privacy van de burger. Bakas wijst op de Qui-site.

Een prachtig voorbeeld van internet-inzet bleef mij bij. Een fimpje op Youtube van een HEMA-vestiging. Ze hadden een winkeldief gespot. Massaal kwamen personeelsleden in actie. Buiten de ingang stond een filmploeg klaar. De winkeldief werd juichend ontvangen en kreeg een krans omgehangen. Hoera, de 500ste winkeldiefstal van 2011. Het filmje werd op youtube gezet. Een soort digitale versie van de schandpaal uit de middeleeuwen.

Er is een site (if I die) waar je je digitale erfenis kan beleggen. Wat doen we daarmee? IBM maakt een accu voor 800 km bereik, maak dan geen lawaarschermen meer, beste overheid! Bakas ziet het fenomeen Thuiswinkelen en 3d-printen. Vraagt zich af, of er nog wel bestemmingsplannen nodig zijn, die allerlei maak-industrie plaats willen geven. Afijn, voor mij gaat Bakas soms een beetje te hard.