Tuesday, May 1, 2012

Regelarme instellingen

Het kabinet Rutte heeft als een doelstelling om de bureaucratie in Nederland reduceren. Zowel binnen overheid, semi-overheid als bedrijfsleven. Minder regelgeving geeft ondernemers en instellingen ook de kans om minder energie te besteden aan bureaucratie en meer tijd aan hun eigenlijke kernproces. Heel verrassend vind ik de actie van staatssecretaris Veldhuijzen op de valreep van het jaar 2011:
quote
27 december 2011 - VWS Overbodige administratieve lasten moeten verdwijnen en daar is een experiment regelarme instellingen voor nodig. Dat schrijft staatssecretaris Marlies Veldhuijzen van Zanten (VWS) op 27 december 2011 aan de Tweede Kamer in de brief 'experiment regelarme instellingen'. Met de resultaten zet de staatssecretaris de aanval in op bureaucratie in de langdurige zorg. Door minder tijd te besteden aan papierwerk is er meer tijd voor de cliënt en wordt het werk in de zorg aantrekkelijker. Veldhuijzen van Zanten wil dat mensen die werkzaam zijn in de verpleging plezier in hun werk hebben zonder overbodige administratieve rompslomp. Daarom start met ingang van 2012 het experiment regelarme zorginstellingen. Er is een inventarisatie gemaakt van regels in de zorg die wellicht niet nodig zijn. Als blijkt dat de kwaliteit van de zorg ook goed blijft zonder zo'n regel, dan verdwijnt die regel voor de hele zorg. Dit bespaart tijd en geld. De zorginstellingen mogen dat geld houden. Alleen al door te standaardiseren kan een besparing van meer dan honderd miljoen euro worden geboekt.
Massaal gehoor aan oproep staatssecretaris Zorgaanbieders in de langdurige zorg hebben massaal gehoor gegeven aan de oproep van staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten in juli 2011 om hinderlijke regels te melden. Door circa 230 zorginstellingen zijn in twee maanden tijd zevenhonderd meldingen gedaan. De regels die gemeld zijn worden de komende tijd aangepakt. Daarnaast hebben zorginstellingen voorstellen gedaan om als instelling te mogen experimenteren met minder regels. In het nieuwe jaar gaan 28 zorgaanbieders van start met het experiment. Twee van hen, Opella en De Hoven, gaan zelfs volledig regelvrij werken. Zij gaan luisteren naar de vraag van de cliënt en kijken dan welke regels echt nodig zijn. Het experiment regelarme instellingen  is een van de maatregelen van dit Regeer- en gedoogakkoord.
Vanaf 27 december 2011 lapt zorgorganisatie Opella de regels letterlijk aan haar laars. De organisatie neemt deel aan een experiment van het ministerie van VWS om de uitdijende bureaucratie in de zorg een halt toe te roepen. Schrappen van regels betekent dat Opella veel klantgerichter kan gaan werken. Met functionele regels, in plaats van onnodige regels. De klant merkt dat direct Schrappen van regels betekent dat de medewerker meer tijd krijgt voor de klant. De medewerker hoeft immers niet meer allerlei gegevens te registreren. Met de klant wordt afgesproken welke ondersteuning hij of zij graag wil. Deze afspraken worden vastgelegd in een plan. Voor de ene persoon betekent dit meer tijd voor een dagelijkse wandeling; de ander geeft liever de voorkeur aan een goed gesprek of een keer samen iets lekkers bakken. De nieuwe aanpak start op Opellalocatie Walraven in Bennekom en wordt daarna verder uitgerold over de organisatie. In Walraven wonen zo'n 100 mensen zelfstandig in 68 appartementen, indien nodig met zorg en ondersteuning van Opella. Verder zijn er twaalf kleinschalige woningen, waar elk zes mensen met dementie wonen. Kleine diensten Opella is zorgondernemer op de zuidelijke Veluwe. Zij bestaat in 2012 tien jaar en telt 2300 medewerkers en ruim 3500 klanten. Opella betekent letterlijk 'kleine dienst'. Kleine diensten met een grote waarde staan centraal. Met deelname aan het VWS-project benadrukt Opella haar klantgerichte en vooruitstrevende karakter. Het project past in de ontwikkeling die de organisatie de afgelopen jaren doormaakte om vooral als dienstverlener beschikbaar te zijn voor klanten en het verleden als 'instituut' achter zich te laten. unquote
Ben benieuwd hoe dit uitpakt. In de jaren tachtig zijn er soortgelijke acties geweest binnen de kwaliteitszorg. Ik herinner mij de OVA-techniek (Overhead Value Analysis). Op zeker moment is er steeds meer overhead gegroeid: regelgeving, controle, rapportages en zo voorts. Het probleem is, dat deze initiatieven begonnen zijn als middel om de kwaliteit te verhogen, maar uiteindelijk voor de bureaucraten een doel zijn geworden. Dat is het moment voor een grote schoonmaak. Anderzijds zijn regels en procedures wel nodig voor preventie en controle. Je moet dus geen regels schrappen, waardoor je terugvalt naar JBF-kwaliteit (Jan Boere Fluitjes werk). Deze veldhuizen van Zanten is een verademing. Ze brengt ook kletsmijers tot zwijgen.... Zal het experiment volgen. Over de aanpak wordt niks gezegd. Het moet natuurlijk geen zootje worden, want protocollen en regels hebben wel een doel (gehad). Probleem was alleen dat sommigen de regels en de protocollen als doel gingen zien; oude fout, zelfde gevolgen. Overigens lijkt me naast de Zorg ook het Onderwijs een veld, waarin overbodige overhead aangepakt kan worden. Ik hoop in de toekomst evalutaties te zien van deze Veldhuijzen-initiatieven.