Monday, June 6, 2011

'Aan de slag met de BAG'

Ministerie van VROM organiseerde op 29 en 30 november 2010 twee workshopdagen om de implementatie van de Basisadministratie Gebouwen (BAG) te stimuleren. De BAG is één van de bouwstenen van het Nationaal Uitvoeringsprogramma NUP, waarover ik regelmatig heb geschreven op deze weblog. De bijeenkomsten waren in de Galgewaard in Utrecht en werden druk bezocht, heel veel uitvoerende mensen van lagere overheden, precies degenen waarvoor de workshops waren bedoeld.

Er was een hele goede keynote van Arre Zuurmond op de eerste dag.
Zuurmond neemt als academicus afstand van het hijgerige en stelt fundamentele vragen. Een verademing vergeleken met de hype-verhalen die bijvoorbeeld trendwatchers verspreiden.
Hij stelt de vraag waarom we eigenlijk basisadministraties willen maken en noemt voorbeelden uit het verleden. De volkstelling van Keizer Augustus, waarvoor Jozef met zijn vrouw Maria naar Bethlehem moest, is zo'n voorbeeld. Want de keizer wilde registreren, hoeveel mensen er in zijn rijksdelen woonden. En Nederland kreeg in de tijd van Napoleon de Burgerlijke Stand en andere samenhangende registraties. Veel mensen moesten toen nog een familienaam bedenken; de anekdotes daarbij kennen we. In beide voorbeelden wilde de staat vooral belasting heffen en manschappen recruteren.
Zuurmond noemt de middelen die de staat heeft om macht uit te oefenen:
recht
geld
mensen
informatie.

Registraties vormen rechtsfeiten. Een Geboorteakte is bijvoorbeeld een rechtsfeit. Zonder akte en inschrijving besta je niet!
Een Rechtsfeit heeft gevolgen. En registraties hebben voor individuen ook een beschermende werking. Als je vroeger in een pand een succesvolle zaak opzette, kon het plaatselijke hoofd van politie of een andere machtsfiguur zich die zaak toeëigenen. Want nergens lag vast, dat er een zaak bestond en dat jij daarvan de eigenaar was. Door de vastleggingen krijg je een bepaalde rechtspositie, met rechten en met plichten.

Vervolgens gaat Zuurmond in op de netwerken van basisregistraties die zijn gevormd. Deze netwerken zijn inmiddels met elkaar verbonden en sectoren wisselen zo gegevens met elkaar uit. De privacyridders worden hier natuurlijk zenuwachtig van, maar het verbetert het functioneren van overheden en ontlast de burger van allerlei gegevensuitvraag. Hij noemt als sprekend voorbeeld het RDW (registratie kentekens), dat veelvuldig wordt geraadpleegd. RDW heeft een budget, dat voor 25% opgaat aan ICT, maar zonder hun vergaande automatisering hadden ze 6000 fte meer in dienst moeten hebben! Over de baten van ICT gesproken...
Een ander belangrijk winstpunt voor overheden is de identificatie-koppeling. Voordien konden kleine variaties in schrijfwijze van de naam een match voorkomen, zodat allerlei vormen van misbruik van sociale voorzieningen ongezien konden gebeuren. En het opgeven van een niet bestaand huisnummer bij aanvraag van een gemeente-uitkering is ook niet meer mogelijk, omdat basisregistraties dat onmiddellijk zullen signaleren.

Kortom, Zuurmond onderbouwt waarom goede basisregistraties cruciaal zijn voor goed functionerende overheden en ik ben dat volkomen met hem eens.

In een volgende posting zal ik nog verslag doen van workshopsessies, die ik heb bezocht, met verschillende verhalen over BAG-implementaties.