Technische en sociale innovatie.

Tijdschrift De Actuaris wijdde een een editie aan de toekomst van de pensioenen en introduceerde daar de 'generatie-modellen'. (Zie posting van 1-2-2012)

In hetzelfde tijdschrift schrijft Henk Volberda, hoogleraar Strategisch Management en Ondernemingsbeleid in Rotterdam. Hij maakt een interessant onderscheid tussen technische en sociale innovatie. Ik zie daarin wel een link met de voornoemde generatiemodellen, omdat het nieuwe begrip Sociale Innovatie onlosmakelijk verbonden is met de vaardigheden en attituden van een nieuwe generatie.

Erasmus Universiteit onderzocht in 2010-2011 bedrijven op produktiviteitsverbetering. Zij concluderen, dat 62% van de bedrijven meer gericht is op efficiency en kostenreductie dan op innovatie. Er wordt een onderscheid geïntroduceerd tussen technische en sociale innovatie. Sociale innovatie omvat het verwerven, integreren en toepassen van nieuwe kennis, managementkennis, onderwijs en ervaring. Alsmede het ontwikkelen van manieren om te organiseren, managen, werken en samenwerken met andere partijen. De drie hefbomen van sociale innovatie zijn flexibel organiseren, dynamisch managen en slimmer werken.

Ik vertaal dat als volgt: Ik zie deze zaken liggen in het verlengde van de kwaliteitsbeweging van de laatste decennia van de vorige eeuw. In de kwaliteitsbeweging worden uiteindelijk empowerment en ontwikkeling van medewerkers en teams gezien als doorslaggevende factoren voor het succes van een bedrijf. Daarbij moet men dogma's van oude hierarchische organisatiestructuren achter zich laten. En men moet bereid zijn om verbeterprocessen te ontwikkelen en een vaste plaats te geven in de onderneming.

Volgens Erasmus presteren sociaal innovatieve bedrijven meetbaar beter op Innovatie (31% beter), productiviteit (21), groei marktaandeel (20), aantrekken nieuwe klanten (17), omzetgroei (16), winstgroei (13), medewerkertevredenheid (12). Ik ben geneigd om zulke onderzoeksresultaten van sociale wetenschappers kritisch te bekijken, zeker als ze pretenderen dat ze er exacte metingen aan verbinden. Maar in zijn algemeenheid geloof ik er rotsvast in, dat bedrijven met een echte passie voor kwaliteit en innovatie uiteindelijk een onoverbrugbare voorsprong nemen.
Het voorbeeld van Apple Computer dringt zich op. Onder aanvoering van wijlen Steve Jobs heeft Apple voortdurend vernieuwd en de cijfers van marktaandeel en winst zijn onvoorstelbaar hoog. Net in de afgelopen week boekte het aandeel Apple een all-time high van 500 dollar; niet slecht als je dat 10 jaar geleden voor een paar tientjes hebt gekocht.

Het benutten van talenten en competenties van medewerkers (slimmer werken) draagt voor 39% bij aan sociale innovatie. Onderwijs en ervaring hebben een cruciale rol. Voor het Actuarieel Instituur is daarmee de cirkel rond, want zij verzorgen immers de opleidingen die professionals nodig hebben om in de financiele dienstverlening van de 21ste eeuw hun mannetje te staan.

Collega De Grip van Universiteit Maastricht vult de mening van Volberda aan. Duurzaam leren eist: leren door doen, leren van collega's. Dus vooral uit de praktijk en minder vanuit de theorie. Dat is weer een link met de generatiemodellen, omdat de jongste generaties zó willen leren en niet op de oude cursorische manier.