Tuesday, August 10, 2010

Een trendwatcher over netwerken in de toekomst

Dit voorjaar (eind april) trok op de beurs Overheid & ICT het ‘netwerk-evenement’ mijn aandacht. Het werd georganiseerd door tijdschrift Re:Public. “Netwerken nu en in de toekomst” was het onderwerp. Een onderwerp dat aanslaat want de zaal zat stampvol.
Waarschijnlijk ook omdat een bekende keynote-speaker was uitgenodigd: Adjied Bakas.

Ik had Bakas al diverse malen opgemerkt in tijdschriften en deze kans om hem in levende lijve te zien, wilde ik niet laten lopen. Bakas is een Surinamer met Hindoestaanse achtergrond en timmert de afgelopen jaren flink aan de weg als trendwatcher en futuroloog. In zijn inleiding legt hij uit, wat een trendwatcher eigenlijk doet en welke attitude hij moet hebben.
Op de eerste plaats moet hij een brede belangstelling hebben, veel lezen en vooral veel communiceren. Trendwatchers komen volgens hem (net als hij) vaak uit het communicatievak en praten met iedereen. Hij bestempelt dat als uniek omdat de meeste mensen binnen hun eigen generatie en binnen hun eigen vak blijven. Dat herken ik. Boundary spanners zijn altijd uitzonderingen geweest. Zelf heb ik vaak als boundary spanner geopereerd; tussen ICT en business. Tussen management en werkvloer, tussen leverancier en klant, specialist en programma management.

Hij vraagt wie andere generaties kent. En daarmee netwerkrelaties onderhoudt. Hij stelt, dat de meeste mensen dat niet doen. Terwijl een leerproces zich over meerdere generaties voltrekt. Hij merkt op, dat de kennis over kernenergie uitsterft omdat in westelijke landen de kernenergie gedurende 40 jaar een taboe is geweest. Dus met de babyboomers gaat deze kennis op pensioen. (Frankrijk is daarop mijns inziens een positieve uitzondering. In hun centraal geleide economie hebben de technocraten daarin blijvend geïnvesteerd en daarvan gaan ze profiteren, nu het tij keert. Landen die willen investeren in kernenergie komen bij Frankrijk of bij het Duitse Siemens.) Volgens Bakas is de kennis over kernenergie hoog in China, omdat een hoogopgeleide generatie deze kennis heeft verworven.

Hij bespreekt vervolgens een aantal trends. Die zijn fragmentarisch, kreterig zelfs en doorspekt met voorbeelden. Maar dat zij hem vergeven, want je kunt de toekomst niet precies uittekenen.

Trend 1 noemt hij ‘netwerken in een tijd van vervaging’. Netwerken kun je formuleren in dollartermen en dat is volgens mij niet nieuw. Hij ziet een superclass van 6000 mensen die wereldwijd de zaak regelen. Ook dat is volgens mij niet nieuw. Als voorbeeld noemt hij, dat Derk Sauer een nieuwe baas haalt voor het NRC, omdat hij iemand wil, die begrijpt dat kranten strak online worden gelezen.
Hoewel hij stelt, dat momenteel de mythe van de schuldenberg heerst, ziet hij als trend, dat bezuinigingen de komende jaren werelwijd hun stempel zullen drukken. Overal is de CFO de baas. Doe dus vooral je verkoopverhaal in geldtermen. Volgens mij is de business case al jaren van grote invloed, maar ik herken zijn punt, dat de financiële afweging de komende jaren zwaar doorslaggevend zal zijn.
Tenslotte stelt hij onder dit punt: Netwerk met Aziaten! Ik moet nog altijd Gavin Menzies 1434 opzoeken, een advies van Bakas. Daarin kun je lezen, dat de Chinezen ervan overtuigd zijn, dat in 1434 de Europeanen met de Chinese kennis aan de haal zijn gegaan om de wereldhegemonie te pakken. Nu is het hun beurt om dat leiderschap weer terug te nemen…..

Trend2: Technology. Deze is doorslaggevend en veel beslissers hebben geen verstand van techniek. Daar heeft hij gelijk in. Sommige groepen kunnen dus voorsprong nemen en andere ver terugvallen. Ik zie bijvoorbeeld Google en Amazon geweldig groeien. (En las dat de Europese Commissie gaat onderzoeken of ze geen machtsmisbruik plegen.)
Sociale netwerken nemen een grote vlucht en daartegen komt oppositie. Hij memoreerde, dat zelfs de koningin gewaarschuwd heeft tegen deze vervlakking. De vraag is inderdaad of hier sprake is van vervlakking of dat ze gewoon vanuit een oud ‘mental model’ deze ontwikkeling verkeerd beoordeelt.
Onder dit punt vermeldt hij ook nog dat mensen naar de steden trekken op zoek naar een geschikte liefde. En ook dat ‘marrying down’ uit is. Dat wil zeggen, dat mensen van gelijk opleidingsniveau elkaar zullen opzoeken. Ik citeer hem, maar zie niet direct de verbinding met de technologie-trend.

Trend 3: in emotionele en bozige tijden ziet hij de opmars van robots. Mensen worden verliefd op robots. Ik vermeld zijn waarnemingen, maar herken daarin geen reële ontwikkelingen.
Hij stelt, dat Engineers van merkfabrikanten netwerken voor innovatie. Hun loyaliteit richt zich dus meer op idealen dan op hun ‘baas’. Dat herken ik wel. Want mensen hebben tegenwoordig veel bredere contact die in hun eigen bedrijfsnetwerk; via sociale en professionele netwerken kunnen zij wereldwijd gelijkgestemden treffen en daarmee discussiëren en samenwerken. In die zin vind ik dit voorbeeld meer passen bij Trend 2 Technologie.
Hij ziet nieuwe coalities, zoals de ontwikkeling, dat IBM zich in de ‘water’- business begeeft.
Sociale netwerken bewerken in Amerika de beweging Move Your Money, waar mensen hun geld weghalen bij de grote verguisde banken. Deze voorbeelden hebben inderdaad een emotionele kant, maar worden volgens mij ook gefaciliteerd door de technologie.

Tot zover zijn trends. Ik zie het vooral als teasers. Ze zetten je aan het denken.
Ter afsluiting zat Bakas in een forum met jonge overheidsmanagers (de doelgroep van tijdschrift Re:Public). Daarop kom ik terug in een latere posting.