Binnen het programma Renoir wordt verdere structuur aangebracht in de Nederlandse Overheids Referentiearchitectuur, NORA. Op 4 november 2009 was het NORA-forum gewijd aan het voorstellen van de vier dochters Marij, Gemma, Petra en Wilma.
Het bleek dat deze respectievelijk gefocussed zijn op de rijksoverheid, de gemeenten, de provincies en de waterschappen.
Ik vind het altijd een uitdaging om architectuur van de prachtige topdown-platen toepasbaar te maken naar de praktijk van ontwikkelaars en bouwers. En dat is waar deze vier dochters een bijdrage aan leveren. Zij verzamelen voor de genoemde overheden de zaken die relevant zijn en werken deze uit. Het valt mij op, dat ze voornamelijk allerlei reeds vroeger ontwikkelde concepten onder de noemer van Nora brengen. In die zin is het dus veel meer een consolidatieslag dan een vernieuwing. Dat vind ik ook goed, want overheidsautomatisering werd tot nu toe gekenmerkt door grote versnippering en verwarring. Dat was ook de reden, dat het Nationaal Uitvoerings Programma is gestart. (Zie mijn posting van 10 december 2009.)
Na de algemene inleiding koos ik voor een workshop van Marij, omdat daarin zou worden gesproken over ketens binnen de overheid. Die hebben mijn interesse, omdat ik enige jaren betrokken was bij de Loonaangifteketen.
In de workshop van Marij werd als voorbeeld uitgewerkt de Strafrechtsketen. (De betrokken partijen zijn daar politie, jusitie, dienst justitiele inrichtingen, rechtbanken, reclassering en anderen.)
Spreker Wim Borst noemde enige factoren, die in de keten complexiteit en belangentegenstellingen introduceren:
1) De ketens gaan door bestuurslagen en sectoren. Er zijn dus ministeries, die daar op willen sturen, maar ook allerlei uitvoerende organisaties.
2) Er is geen centraal gezag in de keten. Elke schakel in de keten is autonoom en voert het werk binnen ‘zijn’ schakel uit zoals hij dat wil.
De spreker noemde, waarschijnlijk uit eigen ervaring, dat de centralisatieslag bij politie al 20 jaar duurt. Het doorbreken van lagen en regio’s moet dus niet worden onderschat.
De voornoemde complexiteit en belangentegenstellingen zijn herkenbaar voor eenieder, die in ketens heeft gewerkt.
De spreker herinnerde aan een bekend fenomeen en verklaarde dat ook. Want waarom gebeurt het, dat ketenprojecten een zeer hoge faalkans hebben?
Welnu, stel dat 5 ketenpartners alle een deelproject moeten uitvoeren en elk van die deelprojecten heeft een slagingskans van 90%. Dan ziet dat er op het eerste gezicht gezond uit. Maar eenvoudige kansrekening ( 0.9 tot de macht 5) leert, dat er 59% kans is dat de keten straks werkt!
En als de slaagkans per deelproject 80% is, wordt de kans dat de keten werkt slechts 33%.
Aan de hand van een aantal stellingen werd tot slot in de workshop gediscussieerd in de zaal. Je proefde, dat er veel ervaringsdeskundigen aanwezig waren. Eén opmerking bleef mij bij: Iemand zei tegen een hem bekende functionaris van een ministerie, dat hij teveel ‘redeneert als jurist, maar regels en beleid zijn niet de werkelijkheid’. Dat is ook herkenbaar. Vanuit centrale macht wordt gemakkelijk van alles opgelegd met die kenmerken.
Friday, January 29, 2010
Monday, January 18, 2010
Oude en nieuwe economie, nieuwe winkels en nieuwe dienstverbanden
In het nieuwe jaar 2010 lees ik op 13 januari in de krant op de economische pagina: “Bol.com spot met de crisis. Omzet internetwinkel groeit ondanks economische malaise met 20 procent.” En op de regionale pagina van dezelfde krant staat op dezelfde dag: “Licht uit bij een familiezaak. Expert Schuurman ten onder aan crisis en winkelstrijd.”
De opkomst van de nieuwe economie en de ondergang van de oude economie ten voeten uit.
De oude electronicazaak begon in 1926 en had op haar hoogtepunt 7 vestigingen rondom Utrecht en was daar een begrip. De eigenaar geeft aan, dat de internetwinkels en de grootschalige winkels als BCC en Media Markt hem de das om hebben gedaan.
De nieuwe internetwinkel Bol.com vertelt, dat zij begon met boeken, maar via de zoekmachine van hun website uitvond, dat de klant op haar site ook zocht naar allerlei andere spullen, en zo werden successievelijk electronica, dvd’s, games en speelgoed toegevoegd aan het assortiment. Een door internet gedreven dynamiek.
Zo rond 1997 gonsde het in mijn consultingfirma Cap Gemini van de verwachtingen voor de nieuwe economie, aangezwengeld door de mogelijkheden van internet. Die verwachtingen bleken te hoog gegrepen en er was in 2001 een correctie, de ‘dotcomcrisis’. De initiatieven die teveel op lucht waren gebaseerd werden doorgeprikt en gingen te gronde. Maar de onderliggende beweging zette door. Niet alleen werd de technologie steeds beter, maar vooral leerden steeds meer mensen en organisaties effectiever daarvan gebruik te maken.
Hierboven werd Bol.com genoemd, maar wie kent niet de fenomenale groeiers als Amazon, Marktplaats, Ebay en Cheaptickets. En de ontwikkeling is nog niet ten einde, want de kinderen van nu zijn nog veel meer vertrouwd met technologie dan hun oudere broers en hun ouders. Zodra zij zich als burger en consument gaan manifesteren zal nog meer van de oude economie naar de marge worden verdrongen.
Wat ik ook een uiting van de oude economie is de zogenaamde Balkenendenorm.
Volgens deze norm moeten personen in de (semi)-publieke sfeer niet meer verdienen dan de premier en dat behelst een jaarsalaris van 181.000 euro.
Maar ik merk, dat regelmatig deze norm klakkeloos wordt toegepast op zelfstandige professionals, die tijdelijk en op contractbasis hun diensten verlenen aan een (semi)-publieke organisatie. En dan wordt dus ‘oud’ (vast 40 jarig dienstverband, zekerheid, naast salaris nog pensioen en andere regelingen) verward met ‘nieuw’ (zzp’er, tijdelijke arbeidsrelatie, geen voorzieningen voor inkomensderving, pensioen en andere regelingen voor eigen rekening).
Zo was er in 2009 commotie over een Chef Luchtkwaliteit bij de Gemeente Utrecht, die ver boven de Balkenendenorm verdiende en zo is er op dit moment gedoe over de beloning van de ICT-top van de politieorganisatie.
Het is interessant om de reacties op deze politiezaak te lezen. Veel mensen reageren emotioneel als ze de hoge beloningen lezen. Anderen nuanceren terecht, omdat het niet gaat om vaste salarissen, maar om beloning van zzp’ers. Medewerkers van de politie reageren zeer negatief vanwege de slechte ICT-systemen. Zeggen bijvoorbeeld dat de hele interne organisatie met al zijn zakkenvullers moet worden opgeruimd, om ‘het werk in handen te geven van een echt ICT-bedrijf’. Achter die opmerkingen zitten twee aspecten. Op de eerste plaats dat van de beloning. Bij outsourcen van dit werk betaalt de Politie dus niet meer die hoge vergoedingen aan personen, maar waarschijnlijk flinke facturen aan de betreffende ICT-firma. Maar in die firma zullen ongetwijfeld diverse professionals en aandeelhouders ruim boven de Balkenendenorm beloond worden. In die zin is dat gemor over de Balkenendenorm dus zinloos. Uiteindelijk gaat het erom of je kwaliteit van diensten krijgt voor je gespendeerde geld. En dat is het tweede aspect. Om die kwaliteit te begrijpen en de realisatie te monitoren heb je goede professionals nodig; zij die alleen kunnen brullen over de Balkenendenorm hebben in dat proces geen waarde.
Er wordt voorspeld, dat het leger van zzp’ ers in de toekomst fors zal groeien (zie mijn posting van 7 mei 2009. Dat is wel degelijk een uiting van de nieuwe economie. Zij zullen hun diensten verkopen aan degene, die daar behoefte aan heeft en die daarvoor wil betalen. En de klant zal de beloning laten afhangen van de waarde, die de geleverde dienst voor hem heeft.
De opkomst van de nieuwe economie en de ondergang van de oude economie ten voeten uit.
De oude electronicazaak begon in 1926 en had op haar hoogtepunt 7 vestigingen rondom Utrecht en was daar een begrip. De eigenaar geeft aan, dat de internetwinkels en de grootschalige winkels als BCC en Media Markt hem de das om hebben gedaan.
De nieuwe internetwinkel Bol.com vertelt, dat zij begon met boeken, maar via de zoekmachine van hun website uitvond, dat de klant op haar site ook zocht naar allerlei andere spullen, en zo werden successievelijk electronica, dvd’s, games en speelgoed toegevoegd aan het assortiment. Een door internet gedreven dynamiek.
Zo rond 1997 gonsde het in mijn consultingfirma Cap Gemini van de verwachtingen voor de nieuwe economie, aangezwengeld door de mogelijkheden van internet. Die verwachtingen bleken te hoog gegrepen en er was in 2001 een correctie, de ‘dotcomcrisis’. De initiatieven die teveel op lucht waren gebaseerd werden doorgeprikt en gingen te gronde. Maar de onderliggende beweging zette door. Niet alleen werd de technologie steeds beter, maar vooral leerden steeds meer mensen en organisaties effectiever daarvan gebruik te maken.
Hierboven werd Bol.com genoemd, maar wie kent niet de fenomenale groeiers als Amazon, Marktplaats, Ebay en Cheaptickets. En de ontwikkeling is nog niet ten einde, want de kinderen van nu zijn nog veel meer vertrouwd met technologie dan hun oudere broers en hun ouders. Zodra zij zich als burger en consument gaan manifesteren zal nog meer van de oude economie naar de marge worden verdrongen.
Wat ik ook een uiting van de oude economie is de zogenaamde Balkenendenorm.
Volgens deze norm moeten personen in de (semi)-publieke sfeer niet meer verdienen dan de premier en dat behelst een jaarsalaris van 181.000 euro.
Maar ik merk, dat regelmatig deze norm klakkeloos wordt toegepast op zelfstandige professionals, die tijdelijk en op contractbasis hun diensten verlenen aan een (semi)-publieke organisatie. En dan wordt dus ‘oud’ (vast 40 jarig dienstverband, zekerheid, naast salaris nog pensioen en andere regelingen) verward met ‘nieuw’ (zzp’er, tijdelijke arbeidsrelatie, geen voorzieningen voor inkomensderving, pensioen en andere regelingen voor eigen rekening).
Zo was er in 2009 commotie over een Chef Luchtkwaliteit bij de Gemeente Utrecht, die ver boven de Balkenendenorm verdiende en zo is er op dit moment gedoe over de beloning van de ICT-top van de politieorganisatie.
Het is interessant om de reacties op deze politiezaak te lezen. Veel mensen reageren emotioneel als ze de hoge beloningen lezen. Anderen nuanceren terecht, omdat het niet gaat om vaste salarissen, maar om beloning van zzp’ers. Medewerkers van de politie reageren zeer negatief vanwege de slechte ICT-systemen. Zeggen bijvoorbeeld dat de hele interne organisatie met al zijn zakkenvullers moet worden opgeruimd, om ‘het werk in handen te geven van een echt ICT-bedrijf’. Achter die opmerkingen zitten twee aspecten. Op de eerste plaats dat van de beloning. Bij outsourcen van dit werk betaalt de Politie dus niet meer die hoge vergoedingen aan personen, maar waarschijnlijk flinke facturen aan de betreffende ICT-firma. Maar in die firma zullen ongetwijfeld diverse professionals en aandeelhouders ruim boven de Balkenendenorm beloond worden. In die zin is dat gemor over de Balkenendenorm dus zinloos. Uiteindelijk gaat het erom of je kwaliteit van diensten krijgt voor je gespendeerde geld. En dat is het tweede aspect. Om die kwaliteit te begrijpen en de realisatie te monitoren heb je goede professionals nodig; zij die alleen kunnen brullen over de Balkenendenorm hebben in dat proces geen waarde.
Er wordt voorspeld, dat het leger van zzp’ ers in de toekomst fors zal groeien (zie mijn posting van 7 mei 2009. Dat is wel degelijk een uiting van de nieuwe economie. Zij zullen hun diensten verkopen aan degene, die daar behoefte aan heeft en die daarvoor wil betalen. En de klant zal de beloning laten afhangen van de waarde, die de geleverde dienst voor hem heeft.
Thursday, January 7, 2010
Open Dag van de Marktplaats van UWV
Ik schreef over de Marktplaats van UWV op 17 maart 2009. Een waarlijk innovatieve aanpak voor zo’n ambtelijke organisatie. Vooral ook, omdat zzp’ers rechtstreeks kunnen aanbieden op vacatures bij UWV en samenwerkende organisaties. Daarmee doet UWV recht aan het feit, dat er een groeiend aantal zzp’ers opereert in het Nederlandse bedrijfsleven. Een tendens van flexibilisering van de arbeidsmarkt die nog sterk zal doorzetten. (Zie mijn posting van 7 mei 2009.)
Op 4 september 2009 bezocht ik een open dag van de Marktplaats op het hoofdkantoor van UWV.
In de inleiding werden de kernpunten van deze aanpak belicht:
- Deze aanpak is Objectief, Transparant en Niet Discriminerend.
- De externe markt is dynamisch en kan snel omslaan van een kopersmarkt naar een verkopersmarkt. De Marktplaats-aanpak geeft UWV de mogelijkheid om snel mee te bewegen, sneller dan via de Mantelcontracten.
Enige feiten:
- Momenteel zijn er 4000 leveranciers geregistreerd, waarvan meer dan 50 % zzp’ers.
- Van de inhuur verloopt nu 40% via mantels en 60% via de Marktplaats. Concreet betekent dit, dat per jaar 400 vacatures via de Marktplaats worden ingevuld.
De Marktplaats is in 2007 als proef begonnen en in 2008 in de volle breedte ingezet. Binnen UWV worden nu alleen inhuur via Mantelcontracten en inhuur via Marktplaats als ‘rechtmatige inhuur’ bestempeld.
Inmiddels hebben al diverse (semi)-overheidsorganisaties meegedaan aan de Marktplaats van UWV, met name denk ik aan de IBG-groep en Politie Amsterdam-Amstelland. Ook de Gemeente Den Haag en de Rotterdamse Haven oriënteren zich op de mogelijkheden.
Ik was altijd al nieuwsgierig welk softwarepakket achter de Marktplaats zit. En dat blijkt dus het pakket Olivia te zijn. Deze software is ontwikkeld binnen ABN Amro Bank. Deze bank heeft het bedrijf Brightbox opgezet om best practices van de bank extern te verkopen. En zo verkoopt Brightbox dus ook het pakket Olivia.
Op de Open Dag die ik bezocht, waren ongeveer 10 leveranciers. Het viel mij bij de kennismakingsronde op, dat ik daarbij de enige zzp’ er was, hetgeen niet klopt met het feit, dat de helft van de geregistreerde leveranciers zzp’er is. Dat verrast mij niet, want vaker merk ik bij leveranciersbijeenkomsten (zoals bijvoorbeeld de grote bijeenkomst van het Nationaal Uitvoeringsprogramma elektronische overheid), dat deze groep zich daar amper laat zien.
Dat komt volgens mij, omdat zij vooral op de inhoud en de uitvoering van klussen zijn gericht en minder op zaken als acquisitie en relatiemanagement.
Tijdens de open dag bijeenkomst en daarna tijdens informele gesprekken worden wel kritische geluiden gehoord. Zo zou de invloed van Inkoop te groot zijn en zou de selectie vooral op prijs gebeuren. En inderdaad is het zo, dat bij het sorteren van de aanbiedingen de prijs het belangrijkste criterium is.
Wat ik tenslotte in het kader van de openheid bijzonder goed vind, is dat de Marktplaats van tijd tot tijd lijsten publiceert waarop voor alle gedane gunningen wordt gerapporteerd, wie de opdracht heeft gekregen en voor welke prijs.
Op 4 september 2009 bezocht ik een open dag van de Marktplaats op het hoofdkantoor van UWV.
In de inleiding werden de kernpunten van deze aanpak belicht:
- Deze aanpak is Objectief, Transparant en Niet Discriminerend.
- De externe markt is dynamisch en kan snel omslaan van een kopersmarkt naar een verkopersmarkt. De Marktplaats-aanpak geeft UWV de mogelijkheid om snel mee te bewegen, sneller dan via de Mantelcontracten.
Enige feiten:
- Momenteel zijn er 4000 leveranciers geregistreerd, waarvan meer dan 50 % zzp’ers.
- Van de inhuur verloopt nu 40% via mantels en 60% via de Marktplaats. Concreet betekent dit, dat per jaar 400 vacatures via de Marktplaats worden ingevuld.
De Marktplaats is in 2007 als proef begonnen en in 2008 in de volle breedte ingezet. Binnen UWV worden nu alleen inhuur via Mantelcontracten en inhuur via Marktplaats als ‘rechtmatige inhuur’ bestempeld.
Inmiddels hebben al diverse (semi)-overheidsorganisaties meegedaan aan de Marktplaats van UWV, met name denk ik aan de IBG-groep en Politie Amsterdam-Amstelland. Ook de Gemeente Den Haag en de Rotterdamse Haven oriënteren zich op de mogelijkheden.
Ik was altijd al nieuwsgierig welk softwarepakket achter de Marktplaats zit. En dat blijkt dus het pakket Olivia te zijn. Deze software is ontwikkeld binnen ABN Amro Bank. Deze bank heeft het bedrijf Brightbox opgezet om best practices van de bank extern te verkopen. En zo verkoopt Brightbox dus ook het pakket Olivia.
Op de Open Dag die ik bezocht, waren ongeveer 10 leveranciers. Het viel mij bij de kennismakingsronde op, dat ik daarbij de enige zzp’ er was, hetgeen niet klopt met het feit, dat de helft van de geregistreerde leveranciers zzp’er is. Dat verrast mij niet, want vaker merk ik bij leveranciersbijeenkomsten (zoals bijvoorbeeld de grote bijeenkomst van het Nationaal Uitvoeringsprogramma elektronische overheid), dat deze groep zich daar amper laat zien.
Dat komt volgens mij, omdat zij vooral op de inhoud en de uitvoering van klussen zijn gericht en minder op zaken als acquisitie en relatiemanagement.
Tijdens de open dag bijeenkomst en daarna tijdens informele gesprekken worden wel kritische geluiden gehoord. Zo zou de invloed van Inkoop te groot zijn en zou de selectie vooral op prijs gebeuren. En inderdaad is het zo, dat bij het sorteren van de aanbiedingen de prijs het belangrijkste criterium is.
Wat ik tenslotte in het kader van de openheid bijzonder goed vind, is dat de Marktplaats van tijd tot tijd lijsten publiceert waarop voor alle gedane gunningen wordt gerapporteerd, wie de opdracht heeft gekregen en voor welke prijs.
Subscribe to:
Posts (Atom)
